Kur'an-ı Kerîm'de adı geçen ve İsrailoğullarına gönderilen peygamberlerden. Hz. İsa (a.s) batılı tarihçilere göre miladi yıldan dört veya beş sene kadar önce doğmuştur.
Yine batılı tarihçilere göre Hz. İsa (a.s) Romalıların elinde bulunan Yahudiye'de Romalılardan Tiberius iktidarı döneminde otuz yaşlarına doğru peygamberliğini insanlara bildirdi. Önce Celile'de sonra Kudüs'te insanları hak dine davet etti. Yahudilerin dinini ikmal onların dine kattıklarını düzeltmek için gönderilen Hz. İsa (a.s) kendisine indirilen İncil adlı kutsal kitapta bunu şöyle anlatır: "Ben yok etmeğe değil tamamlamaya geldim." Hz. İsa (a.s) yahudilerin tahrif ettiği Eski Ahid'i onların anlayışından kurtarmaya Hz. Musa (a.s)'ın getirdiği akideyi yerleştirmeye ve yahudilere daha önce bildirilen zahmetli bazı ilahi kanunları hafifletmeye çalıştı.
Memleketi Celile'de Genaseret gölü kıyısında ilk vaaz ve tebliğlerini bildiren Hz. İsa daha sonra Kudüs'e gitti. Yahudiler Hz. İsa'yı dönemin Romalı Kudüs valisi Pontus Pilatus'a şikayet ettiler. Havarilerin içinde Yahuda isimli birisi Hz. İsa'ya ihanet etti ve Hristiyanların inancına göre Hz. İsa çarmıha gerilerek öldürüldü. Kur'an-ı Kerîm'de ise hadise şöyle anlatılmaktadır: "Halbuki onlar İsa'yı öldürmediler ve asmadılar. Fakat kendilerine bir benzetme yapıldı" (en-Nisa 4/156). Rivayete göre Hz. İsa'ya ihanet eden Yahuda Romalılar tarafından isa (a.s.) zannedilerek asılmıştır.
İsa (a.s); orta boylu kırmızıya çalar beyaz benizli dağınık düz saçlı idi. Saçını uzatır omuzları arasına salardı. Geniş göğüslü küçük yüzlü çok benli idi: Sırtına yün elbise ayağına ağaç kabuğundan yapılmış sandal giyer çoğu zaman da yalınayak yürürdü.
Kendisinin geceleri varıp barınacağı bir evi ev eşyası ve zevcesi yoktu. Hiç bir şeyi yarın için biriktirip saklamazdı. İsa (a.s) dünyadan yüz çevirir ahireti özler Allah'a ibadete koyulurdu. Yeryüzünde nerede güneş batarsa orada konaklar iki ayağının üzerinde namaza durur; gece namaz gündüz de oruç ile günlerini geçirirdi (M. Asım Köksal Peygamberler Tarihi II. 334 335). İsa (a.s) göğe kaldırıldığı zaman yün bir kaftan bit çift mesti bir de deri dağarcıktan başka bir şey bırakmamıştı (Abdurrezzak Musannef XI 309).
Kur'an-ı Kerîm'e göre Hz. İsa (a.s)'ın annesi Hz. Meryem'dir. Meryem (a.s) yine Kur'an'da ismi geçen dört seçkin aileden biri olan İmrân ailesinden idi. Hz. Meryem Zekeriya (a.s)'ın koruması ve gözetim altındaydı. Meryem Beytü'l-Makdis'te doğu tarafta özel bir bölmeye yerleştirilmişti. Zekeriya (a.s) Meryem'in yanına geldikçe orada rızkını ve yiyeceğini hazır görürdü. Hz. Meryem Beytü'l Makdis'te zikirle ibadetle hayatını geçiriyordu. İşte bu sırada Allah ona bir beşer sûretiyle Cebrail'i gönderdi. bu durum Kur'an-ı Kerim'de şu şekilde anlatılır: "Meryem dedi ki; ben senden Rahman'a sığınırım. Eğer O'ndan korkuyorsan bana dokunma! O da ben temiz bir oğlan bağışlamak için Rabbının sana gönderdiği elçiden başkası değilim dedi. Meryem; bana bir insan temas etmemişken ben kötü kadın olmadığım halde nasıl oğlum olabilir? dedi. Cebrail bu böyledir; çünkü Rabbın "bu bana kolaydır onu insanlar için bir mucize ve katımızdan da bir rahmet kılacağız" diyor dedi. İş olup bitti. Böylece Meryem İsa'ya gebe kalarak bir köseye çekildi. Doğum sancıları başladı ve başına gelen bu hadiseden dolayı çok üzülerek keşke bundan önce ölseydim de unutulup gitseydim dedi" (Meryem 19/1 8-23).
Cebrail Meryem (a.s)'e babasız doğuracağı çocuğun özelliklerini ve mücadelesini haber vermiş Meryem'i teselli etmiş ve ayrılıp gitmişti. Hz. Meryem'in kendisini Allah'a ibadete verdiğini ve onun tertemiz bir kadın olduğunu bilenler de bilmeyenler de bu duruma hayret etmiş ve doğumun bu şekilde nasıl olabileceği tartışmasına girmişlerdi. Hz. Meryem ise olayı çocuğa sormalarını işaret etmişti. Fakat "Onlar biz beşikteki çocukla nasıl konuşabiliriz? dediler. Çocuk ben şüphesiz Allah'ın kuluyum. Bana kitap verdi ve beni peygamber yaptı. Nerede olursam olayım beni mübarek kıldı. Yaşadığım sürece namaz kılmamı ve zekât vermemi anneme iyi davranmamı emretti. Beni bedbaht bir zorba kılmadı. Doğduğum gün de öleceğim gün de dirileceğim gün de bana selâm olsun dedi" (Meryem 19/23-33).
İsa (a.s)'ın babasız olarak mucizevî bir şekilde doğuşu Allah'ın dilemesinden ibaretti. Hatta Allah katında oluş itibariyle Adem (a.s) ile İsa (a.s) arasında fark yoktu. Nitekim ayet-i kerimede durum şu şekilde izah edilir: "Gerçekten İsa'nın babasız dünyaya geliş hâli de Allah katında Adem'in hâli gibidir. Allah Âdem'i topraktan yarattı sonra da ona ol dedi; o da hemen (insan) oluverdi" (Âlu İmrân 3/59).
İsa (a.s) otuz yaşında iken peygamberlik görevi aldığında hemen İsrailoğullarına durumu bildirdi. İsa (a.s)'nın çağrısına kulak tıkayan ve ellerindeki Tevrat'ı tahrif edip pek çok değişiklikler yapan İsrailoğulları Hz. İsa (a.s)'a inanmadılar. Ayrıca Allah Hz. İsa'nın risâletini destekleyen mucizelerde gösteriyordu. Kur'an-ı Kerim'de zikri geçen mucizeleri şunlardır: İsa (a.s) nın çamurdan kuş biçiminde bir heykel yapması ve onu üfleyince kuş olup uçması ölüleri diriltmesi; anadan doğma körleri ve alaca hastalığına tutulmuş olanları tedavi etmesi; gökten sofra indirmesi (el-Mâide 5/110-115); Havarîlerin ve diğer arkadaşlarının evlerinde ne yediklerini ve neler sakladıklarını söyleyerek gaybdan haber vermesi (Âlu İmrân 3/49).
İsrailoğulları İsa (a.s.)'ı ve ona tâbi olanları durdurmak için pek çok yol denediler; sonunda Hz. İsa'yı öldürmeğe karar verdiler. Ancak Allah onların planlarını etkisiz hâle getirdi. Yahudiler İsa (a.s.)'a benzeyen birini yakalayıp astılar ve "Meryem oğlu İsa Mesih'i öldürdük" dediler (en-Nisâ 4/157). Öte yandan Kur'an-ı Kerîm asıl durumu şu şekilde açıklar: "Halbuki onlar İsa'yı öldürmediler ve asmadılar. Fakat kendilerine bir benzetme yapıldı. Ayrılığa düştükleri şeyde doğrusu şüphededirler. Onların bu öldürme olayına ait bir bilgileri yoktur. Ancak kuru bir zan peşindedirler. Kesin olarak onu öldürmediler bilakis Allah onu kendi katına yükseltti. Allah güçlüdür hâkimdir" (en-Nisâ 4/157-158).
İsa (a.s) ayette de belirtildiği gibi öldürülmeden göğe yükseltilmiştir. Mezarı dünyada değildir. Ayrıca Mi'rac'da peygamberimiz kendisini görmüştür. Hz. İsa göğe yükselmeden önce havârîlerine ve tüm insanlığa şu müjdeyi vermişti: "Ey İsrailoğulları! Doğrusu ben benden önce gelmiş olan Tevrat'ı doğrulayan ve benden sonra gelecek ve adı Ahmed olacak bir peygamberi müjdeleyen Allah'ın size gönderilmiş bir peygamberiyim" (es-Saf 61/6).
Hz. İsa (a.s) göğe çekildiği sıralarda kendisine inananların sayısı çok azdı. Daha sonra bir ara Hz. İsa'nın getirdiği inancı kabul edenler çoğaldı ise de sonunda Hristiyanlar da İsrailoğulları gibi yoldan çıktı ve pek çok yanlışlıklara saptılar. Bugün Hıristiyanların sahip oldukları teslis inancı İsa (a.s)'nın göğe yükseltilmesinden hemen sonra ortaya çıkmıştır.
İsa (a.s)'ın annesi Hz. Meryem Hz. İsa'nın göğe çekilmesinden sonra altı sene kadar daha yaşamış ve ölmüştür (Hakim Müstedrek II 596).
Hz. İsa (a.s)'a dört büyük ilâhi kitaptan biri olan İncil verilmiştir. Kur'an-ı Kerîm'de İncil'in Hz. İsa'ya verilişi ile ilgili şu bilgiler vardı: "Arkalarından da izlerince Meryem oğlu İsa'yı Tevrat'ın bir tasdikçisi olarak gönderdik; ona da bir hidâyet bir nur bulunan İncil'i ondan evvelki Tevrat'ın bir tasdikçisi ve sakınanlara bir hidâyet ve öğüt olmak üzere verdik" (el-Mâide 5/11). Ancak bu İncil de Tevrat gibi tahrifata uğramış: tır. Bununla birlikte Allah Teâlâ tarafından son peygamber Hz. Muhammed (s.a.s)'e indirilen Kur'an-ı Kerîm Zebur Tevrat ve İncil'in hükümlerini ve geçerliliklerini ortadan kaldırmıştır. Hz. İsâ İslâm âlimlerinin çoğunluğuna göre cisim ve ruhuyla göğe yükseltilmiştir. Kıyamet vaktine yakın yeryüzüne inecek haçı kıracak domuzu öldürecek ve İslâm şeriatıyla hükmedecektir (bk. Buhârî Buyu' 102).
Hz. İsa bedeniyle göğe yükseltildiğinden Kur'an-ı Kerim'de bildirilen "ölümden evvel" (en-Nisa 4/159) ve "öleceğim güne ve diri olarak ba's edileceğim güne" (et-Tevbe 9/34) mealindeki ayetler Hz. İsa'nın nüzûlünden sonraki ölümünü anlatır. Hz. İsa gökten Arz-ı Mukaddes'e inecek elinde bir kargı olacak; Afik denilen bir yerde ortaya çıkacak ve Kargı ile Deccâl'ı öldürecek ve sabah namazında Kudüs'e gelecektir. İmam kendi yerini ona vermek isteyecek fakat o İmâm'ın gerisinde Hz. Peygamber (s.a.s)'ın şeriatına uygun olarak namazını kılacaktır. Sonra domuzu öldürecek ve haçı kıracak sinagoglar ve kiliseleri yıkacak ve kendisine iman etmeyen bütün hristiyanlarla savaşacaktır.
Hz. İsa nüzûlünden sonra kırk sene daha yaşayacak öldüğünde müslümanlar namazını kılacak ve İslâm dinine uygun olarak gömülecektir.
Konu: Hz. İSA (a.s) 
